İster E-Spor turnuvalarına katılmayı ister oyunlardan aldığınız keyfi bir sonraki seviyeye çıkarmayı planlıyor olun, bütçenize, kişisel tercihlerinize ve oyun gereksinimlerinize bağlı olarak mümkün olan en iyi E-Spor kurulumunu elde etmek istersiniz. Doğru kurulum, galibiyet ve mağlubiyet arasındaki farkı oluşturacak kadar önemlidir. Ama nereden başlayacağınızı, tüm farklı bileşenleri nasıl bir araya getireceğinizi ve nelere dikkat etmeniz gerektiğini bilmek zor olabilir.

E-Spor ihtiyaçlarınız için doğru kurulumu elde etmenizi sağlayacak kapsamlı bir rehber için okumaya devam edin.

E-Spor için en iyi kurulumu yapmak, daha başarılı bir oyuncu olmanız için size yardımcı olur. E-Sporun bir spor olarak kabul edilip edilmeyeceği konusu halen tartışmalı olsa da yeteneğin tek belirleyici faktör olmadığı rekabetçi bir faaliyet olduğu tartışılmaz bir gerçektir.

Yeteneğin, dayanıklılığın ve bir takımın parçası olarak çalışabilme becerisinin tümü E-Spor başarısına katkıda bulunur; ancak doğru ekipmana sahip olmak da aynı derecede önem taşır. Hatta bazı oyunlarda galibiyet ve mağlubiyet arasındaki fark anlamına gelebilecek kadar önemlidir. Bu rehberde, en iyi E-Spor kurulumunu oluşturan çeşitli bileşenlere kapsamlı şekilde göz atacağız.

E-Spor Oyun İstasyonu Nasıl Kurulur?

Öncelikle ideal bir E-Spor oyun istasyonunun pek çok farklı unsurdan oluştuğunu anlamanız gerekir. Temel olarak, doğru bilgisayarı seçerek başlamalısınız ve bu bir dizüstü veya masaüstü bilgisayar arasında seçim yapmanız anlamına gelir. Ardından doğru CPU, grafik kartı ve soğutma sistemine sahip bir PC bulmanız veya toplamanız gerekecektir.

Ayrıca monitör ve klavye gibi bileşenlerin yanı sıra diğer oyuncularla etkili bir şekilde iletişim kurmanıza olanak tanıyan oyun kulaklığı gibi diğer çevre birimlerini de göz önünde bulundurmalısınız. Önem taşıyan tüm bu konularda doğru seçimleri yapmak, fark yaratacak kazanımlar elde etmenizi sağlayabilir.

Son olarak, oyun koltuğunuz, mousepad’iniz ve mavi ışık filtreli gözlüklerin performansınızı iyileştirip iyileştiremeyeceği gibi şeyleri de düşünmeniz gerekecektir. E-Sporları eğlenmek için mi oynuyorsunuz yoksa onları eğitiminize entegre etmeye mi çalışıyorsunuz? Bu sorunun cevabı da bu konularda alacağınız kararlar bakımından belirleyici olacaktır.

Oyun Bilgisayarında Neler Olmalıdır?

E-Spor oyun istasyonunuzu oluştururken vermeniz gereken ilk ve en önemli karar, iki ana seçenek olan dizüstü veya masaüstü bilgisayar arasında tercih yapmaktır. Bu seçimi yaparken kişisel tercihleriniz kadar bilgisayarınızı oyun oynamak için nasıl kullanmayı planladığınızı da dikkate almanız gerekir.

Dizüstü Bilgisayarlar

Dizüstü bilgisayarların en önemli avantajı taşınabilir olmalarıdır. Evde oyun oynayacaksanız ama buna ayırabileceğiniz bir alan yoksa dizüstü bilgisayarlar size etrafta dolaşma özgürlüğü verecektir. Lise E-Spor takımı gibi organize bir ekibin parçası olarak yarışacaksanız dizüstü bilgisayarınızı buluşmalara, etkinliklere ve turnuvalara da götürebilirsiniz.

Dizüstü bilgisayarların diğer avantajları arasında bilgisayarınızı bir prize ihtiyaç duymadan kullanmanıza olanak tanıyan bir pilin varlığı, daha düşük güç tüketimi, yerleşik klavye ve trackpad yer alır. Tabii bazı dezavantajlar da vardır: Bazı konularda taviz vermeniz gerektiği için aynı özelliklere sahip bir masaüstü bilgisayar daima daha güçlü olacaktır ve donanım parçalarını değiştirip yükseltme imkanı kısıtlıdır.

Masaüstü Bilgisayarlar

Masaüstü bilgisayarlar daima aynı fiziki konumdan oynayacak E-Spor oyuncuları için en ideal seçenektir. Genellikle daha güçlü işlemcilere sahip olurlar ve donanım parçalarını değiştirip yükseltmek daha kolaydır. Bu da onlara daha uzun bir kullanım ömrü sağlar ve benzer performans sunan bir dizüstü oyun bilgisayarından genellikle daha ucuz olurlar.

Ne var ki bir masaüstü bilgisayar aynı düzeyde taşınabilirlik sunmayacak ve bir dizüstü bilgisayardan farklı olarak, monitör ve klavye yerleşik olmayacaktır. Bu daha az kullanışlı olacakları anlamına gelir; ama yüksek kaliteli bir oyun monitörü ve klavye satın almanıza olanak tanıyacağı için bu durum hem kontrol araçlarınızı hem de ekranınızı iyileştirerek performansınızın artmasını sağlayabilir.

Oyun Ekran Kartında Neler Olmalıdır?

Oyun ekran kartları kafa karıştırıcı olabilir; zira değerlendirilmesi gereken pek çok husus vardır. Dikkat etmeniz gereken ilk şey, ekran kartının oynamak istediğiniz çözünürlük için mutlaka uygun olmasıdır. Kartın fiziki boyutu da kurulumunuza sığabilmelidir.

Teknik özellikler bakımından, günümüzde en az 4GB video RAM’in (VRAM) sahip modeller tercih etmeniz gerekir; ama 4K çözünürlükte oynamayı planlıyorsanız 8 GB daha iyi bir seçim olacaktır. İster donanımla ister hız aşırtma (overclock) işlemiyle 8 GB’den daha fazlasını sunabilen kartlar ise geleceğe dönük bir yatırım olarak değerlendirilebilir.

Grafik işlemci birimi (GPU) söz konusu olduğunda piyasanın iki lideri vardır: Nvidia ve AMD.

Bu bağlamda, G-Sync – FreeSync Karşılaştırması makalemize de göz atmanızı öneririz.

İşlemcide Neler Olmalıdır?

İşlemci (CPU), oyun oynarken sistem performansını etkileyecektir, bu nedenle titiz davranmanız gerekir. Genel olarak, değerlendirebileceğiniz iki ana üretici mevcuttur; bunlar Intel ile AMD’dir. Intel piyasanın açık lideri konumundadır ama AMD de Ryzen serisi tanıtıldığından bu yana, iki marka arasındaki performans farkı ciddi oranda kapanmıştır. Şu anda, her ikisi de en iyi E-Spor kurulumuna dâhil edilebilecek durumdadır.

Genel olarak çok çekirdekli bir işlemci seçmeli ve bütçenizin yettiği en yüksek saat hızlarını tercih etmelisiniz. Soğutma sistemli bir masaüstü bilgisayarınız varsa hız aşırtma potansiyeli olan bir CPU daha iyi bir seçim olabilir.

Soğutma Sisteminde Neler Olmalıdır?

Bir PC’de ısı yayan çok fazla bileşen bulunur ve oyun bilgisayarları için bu durum özellikle doğrudur. Aşırı miktarda ısı performansı etkiler, hatta geçici ya da kalıcı arızalara neden olur. Bu nedenle bir soğutma sistemi kullanmak zorunludur. Bu bakımdan hava soğutma ve sıvı soğutma olmak üzere iki seçenek vardır.

Hava soğutma, PC soğutma sistemleri arasında en yaygın ve en ucuz olandır. Ancak çok gürültülü çalışır ve ortam sıcaklığı yüksekse yeterli gelmeyebilir. Sıvı soğutma üstün bir performans sunar ama daha pahalıdır ve bazı kurulumlar için abartılı bir seçenek olabilir.

Bu konuda dikkat edilmesi gereken hususlar ısı azaltma performansı, gürültü ve fiyattır.

Oyun Monitöründe Neler Olmalıdır?

E-Spor kurulumun diğer bir önemli bileşeni oyun monitörüdür ve bu bakımdan dikkate alınması gereken pek çok şey vardır. Öncelikle, oyun alanını rahatlıkla görebilmeniz için monitörün yeterli bir boyutta olması gerekir. Bu bağlamda, en iyi seçenekler 24”, 27”, 32” veya 35” monitörlerdir; fakat bütçeniz ve oyun alanınızın büyüklüğü de belirleyici olacaktır.

Titreşimsiz (flicker-free) bir ekran satın almanız gereklidir ve en iyi oyun monitörleri hızlı yenileme süreleri ile 1ms tepki süresine sahiptir. Kıvrımlı monitörlerin hem göz konforunu artırdığı hem de daha etkileyici bir oyun deneyimi sağladıkları konusunda bazı göstergeler vardır; bu nedenle seçim yaparken buna da dikkat etmenizi tavsiye ederiz.

Tavsiye edebileceğimiz monitörlerden bazıları ViewSonic XG2405 ve ViewSonic ELITE XG270QG modelleridir. İsterseniz en iyi oyun monitörünü seçmek konusunda daha fazla bilgi de edinebilirsiniz.

Oyun Klavyesinde Neler Olmalıdır?

Doğru klavye seçimi, en iyi E-Spor kurulumu için önem taşıyan hususlardan biridir. Burada yapılması gereken tercih, mekanik ve membran klavyeler arasındadır.

Mekanik Klavyeler

Genel bir kural şu; mekanik klavyeler oyuncu topluluklarında bir E-Spor kurulumunda standart olarak yer alması gereken parçadır. Bu klavyelerdeki her tuşun altında bir şalter vardır ve tuşa basıldığında rahatlıkla duyulabilen bir “klik” sesi çıkartırlar.

Mekanik klavyeler diğerlerine kıyasla çok daha dayanıklıdır ve örneğin Razer şalterlerinin kullanım ömrü 50 ile 80 milyon tuş vuruşu arasında değişir. Ancak, bu klavyeler diğerlerinden çok daha pahalıdır.

Membran Klavye

Membran klavyeler mekanik modellere kıyasla daha ucuzdur ve tasarruf etmenizi sağlayabilir. Ayrıca klavye performansının oyun deneyimini etkileme ihtimalinin az olduğu oyunlarda kullanılabilecek en iyi seçenek olabilirler.

Membran klavyeler modern PC’lerin büyük bir çoğunluğunda kullanılan klavye türüdür ve tuşlara basıldığında elektrik akımını plastik membranlardan geçirerek çalışır. Mekanik klavyelerden daha sessizdir ama daha az dayanıklıdır. Ayrıca bazı tuş vuruşları kaydedilmeyebilir ve gölgelenme (ghosting) gibi sorunlar yaşatabilirler.

Oyun Faresinde Neler Olmalıdır?

Oynamayı düşündüğünüz oyunların içeriğine bağlı olarak, fare seçiminiz performansınızı önemli ölçüde artırabilir. Bu durum özellikle hızlı ve hassas hareketlerin gerekli olduğu FPS gibi oyunlar için geçerlidir. Mümkün olan en iyi E-Spor kurulumunu oluşturmak için aşağıdakileri göz önünde bulundurmalısınız:

Kablolu ya da Kablosuz

Bu konuda en önemli kararlardan birini kablolu ya da kablosuz fare arasında vermeniz gerekecek. Buradaki seçiminiz, neye öncelik vermek istediğinize bağlı olmalıdır. Hız, hassasiyet ve güvenilirlik açısından mümkün olan en yüksek performans arıyorsanız kablolu bağlantı daha iyi bir seçim olacaktır. Bunun nedeni, kablolu farelerin daha hızlı yanıt sürelerine sahip olması ve sinyal paraziti gibi sorunlardan etkilenmemesidir.

Ancak, kablosuz farelerin de önemli avantajları vardır. Kablonun olmaması, kablo karmaşasını önlemek ve ek bir hareket alanı sağlamak açısından faydalıdır. Ayrıca kablosuz fareler daha kolay taşınabilir.

Diğer Fare Özellikleri

Ergonomi başta olmak üzere diğer özelliklere ve niteliklere de dikkat etmeniz gerekir. Örneğin solaksanız sol elle kullanılmak için tasarlanmış bir fare satın almak daha doğru olacaktır. Elinizi ölçüp hangi boyutta fare satın almanız gerektiğini belirlemeniz için bu boyut kılavuzunu kullanabilirsiniz.

Son olarak, bazı farelerin belirli oyun türleriyle kullanılmak üzere tasarlandığını unutmayın. FPS oyunları için tasarlanmış bir fare, hızlı hareketleri takip edebilmesi için tasarlanmışken çevrim içi rol yapma oyunları için tasarlanmış bir fare, belirli eylemleri gerçekleştirmek için eşleştirilebilecek ek düğmeler sunabilir.

Oyun Kulaklığında Neler Olmalıdır?

Oyun kulaklığı tercihiniz, en iyi E-Spor kurulumunu elde etmek için çok büyük bir öneme sahiptir ve burada göz önünde bulundurulması gereken iki temel husus vardır. Birincisi, yerleşik mikrofonlu bir kulaklık mı tercih edeceksiniz? İkincisi ise kablolu kulaklık mı kablosuz kulaklık mı seçeceksiniz? Çoğu kişi için, yerleşik bir mikrofon en iyi ve en uygun seçenek olabilir; ama bazı kişiler ayrı bir mikrofon kullanır ve mümkün olan en iyi ses kalitesine sahip kulaklıkları seçer.

Kablosuz ya da kablolu kulaklıklar arasında seçim yapmak kişisel bir tercihtir ama kablosuz kulaklıkların genellikle daha pahalı olduğunu belirtmek gerekir. Yine de, modern cihazların pek çoğunda kulaklık bağlantı noktalarının artık kullanılmadığı düşünüldüğünde, geleceğe yönelik bir yatırım olacaklarını söylemek mümkündür.

Bir Oyun İstasyonunun Diğer Öğeleri

Oyun istasyonunuzu tamamlamanıza yardımcı olabilecek bir kaç öğe daha mevcuttur. Aşağıda bunları görebilirsiniz.

E-Spor Sandalyeleri

Genel bir kural olarak, E-Spor oyuncularının uzun süre oyun oynamaları gerekir ve bu da iyi bir ergonomik sandalye kullanılmasını gerektirir. Özellikle koltuğunuzun yüksekliği ayarlanabilir olmalıdır; zira bu sayede kollarınız klavye ve fareniz ile yaklaşık aynı yükseklikte durabilir. Bu da tekrarlanan hareketlerden kaynaklanan ağrı ve yaralanma gibi sorunları önlemeye yardımcı olabilir. Sırt ağrısı gibi sorunları önlemek içinse yeterli bel desteğine ihtiyacınız vardır.

E-Spor Mousepad’leri

Mousepad’ler, espor kurulumunuzu oluştururken göz ardı edebileceğiniz türden şeylerdir ama halen bir değerleri vardır. Kötü bir mousepad üzerinde oyun oynamak hareket kabiliyetinizi sınırlar, hatta farenizin sensörlerinin doğru şekilde çalışmasını engelleyebilir. Ergonomi açısından bakacak olursak, bazı mousepad’ler bilek üzerindeki gerilimi azaltabilen yastıklı bilek desteklerine sahiptir. Fakat bilek desteklerinin faydalı olması evrensel olarak kabul edilen bir şey değildir ve halen tartışmalı bir konudur. Büyük bir bütçeniz varsa ve mümkün olan en iyi espor kurulumunu oluşturmak istiyorsanız alüminyum veya cam gibi bir malzemeden yapılmış yüksek kaliteli bir oyun mousepad’i daha tutarlı bir şekilde hareket edip nişan almanızı sağlayabilir.

E-Spor Gözlükleri

HyperX gibi firmalar tarafından sunulan E-Spor gözlükleri, modern bilgisayar monitörlerinden ve ekranlardan yayılan mavi ışığı filtrelemek için tasarlanmıştır. Bu önemli bir husustur; çünkü mavi ışığın E-Spor oyuncularını ilgilendirecek göz yorgunluğu, göz hastalıkları, yorgunluk, göz kuruluğu, hatta baş ağrısı gibi bir dizi hastalıkla bağlantılı olduğu bilinmektedir. Mavi ışığı filtrelemek için alternatif olarak monitörünüzde bir mavi ışık filtresi kullanabilirsiniz.

Sonuç Olarak

En iyi E-Spor kurulumunu toplamak önemlidir; zira kurulumunuz özellikle üst düzey rekabetçi oyunlarda galibiyet ve mağlubiyet arasındaki fark anlamına gelebilir. Ancak, en iyi kurulumun unsurları herkes için farklı olacak ve bütçenize, kişisel tercihlerinize, oyun oynamak için kullandığınız alanın büyüklüğüne göre değişecektir.

Üstün kalitede bir E-Spor monitörü için ELITE serisine göz atın. E-Sporların eğitimde kullanımı hakkında hazırladığımız makaleyi de okuyabilirsiniz.